W ubiegłym roku nasze stowarzyszenie zleciło wykonanie specjalistycznej ekspertyzy pomnika przyrody: topoli czarnej. Drzewo to ma około 35 metrów wysokości i ponad 7 m obwodu, rośnie niedaleko Stacji Pomp w Słońsku, przy żółtym szlaku turystycznym, szlaku derkacza. Topole nie należą do gatunków długowiecznych jak dąb czy cis, które mogą rosnąć ponad 500 lat. Dlatego to drzewo możemy już nazwać sędziwym, chociaż ma dopiero nieco ponad 200 lat.
Topola jest drzewem – weteranem. Weteran, to drzewo, które nie musi być bardzo stare, ale wiele przeszło w swoim życiu na skutek zmian środowiska, a także działalności człowieka, w tym niewłaściwej pielęgnacji. Nieprawidłowe i nadmierne cięcia grubych konarów wykonane wiele lat temu sprawiły, że dziś drzewo nosi wiele blizn: w pniu i konarach topoli są liczne pęknięcia, ubytki, martwice i zachodzi rozkład drewna powodowany przez grzyby.
Ponadto u weteranów obserwujemy obniżanie korony drzewa, o czym świadczy zamieranie i odrzucanie wierzchołkowych gałęzi oraz rozrost gałęzi w dolnych partiach pnia.
Wbrew pozorom drzewni weterani mogą żyć bardzo długo, a do tego są nazywani też „drzewami – arkami”, ponieważ zapewniają przetrwanie gatunków rzadkich i zagrożonych. Powstałe dziuple i próchnowiska stanowią bardzo cenne mikrosiedliska dla wielu organizmów m. in. owadów, ptaków i nietoperzy. Dla wielu gatunków owadów próchnowiska i dziuple wypełnione murszem są wręcz warunkiem przetrwania, ponieważ tylko tam może rozwijać się larwa np. kwietnicy okazałej czy tęgosza rdzawego.
Takich drzew - weteranów, jak topola w Słońsku jest coraz mniej, warto o nie dbać.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa sąsiedztwu drzewa, tym razem na zlecenie Gminy Słońsk, wykonane zostały zabiegi pielęgnacyjne. Arboryści z firmy „Arbor service” wykonali cięcia sanitarne, tzn. usunęli suche gałęzie w koronie i zdjęli zawieszony konar. Cześć martwych gałęzi, od strony łąki, pozostała na drzewie. Dodatkowo, aby ograniczyć ryzyko rozłamania się dwóch głównych przewodników połączono je wiązaniem elastycznym. Suche gałęzie pozostały pod drzewem do naturalnego rozkładu, tworząc siedlisko dla małych ssaków (m.in. jeża, gronostaja, myszarek) owadów i grzybów.
A tablica ostrzegawcza ustawiona pod topolą informuje, dlaczego nie należy pod nią chodzić. Więc uważajmy!
